İtalya Makarna Kültürü
İtalya'da Makarna Sanatı
Birden fazla uygarlığa ev sahipliği yapmasının yanı sıra neredeyse her ürünün yetiştirilebileceği iklim koşullarına sahip olan İtalya, zengin ürünleri ve mutfakları ile kendisinden oldukça fazla söz ettirmektedir.
Listenin başında yer alan ve dünya mutfaklarının vazgeçilemeyen lezzetleri arasında olan makarna, asırlardır sofralarda yer almaktadır. İtalyan mutfağında en önemli yere sahip olan makarna, kültürel bir fenomen olduğunu da söyleyebiliriz. Makarnanın anavatanı olarak da özdeşleşen bu yemeğin birçok farklı çeşidi bulunmaktadır. Sizler için derlediğimiz İtalya’daki en popüler makarna çeşitlerini aşağıda görebilirsiniz.
- Spaghetti : Uzun, ince ve yuvarlak tel şeklinde üretilen makarna çeşitlerinden biri spaghettidir. Çoğumuzun da en sık tükettiği ve en çok bildiği makarna türü olduğunu da söyleyebiliriz. Genellikle domates sosu veya zeytinyağı ile servis edilmektedir. Tabi farklı bölgelere göre servis edilme usulleri değişebilmektedir.
- Penne : Silindir halinde uçları kesilmiş olan bir makarna çeşididir. Izgarada, fırında ve kızartılarak tüketilebilmektedir.
- Farfalle : Kelebek anlamına gelen Farfalle, kelebek şeklindedir. Genellikle hafif soslarla tercih edilmektedir.
- Ravioli : iki ince hamur tabakasının içerisine ıspanak, peynir, et türevleri veya kabak dolguları gibi birçok farklı çeşitte tercih edilmektedir.
- Linguine : Spagetti gibi olan ancak biraz daha düz bir şekli bulunan Linguine, daha çok deniz ürünleri yada ızgara sebzeler ile tercih edilmektedir.
- Fettuccine : Geniş, düz uzun bir şekilde olan Fettuccine, kremalarla veya soslarla sunulmaktadır. Özellikle Alfredo sosu olarak bilinen tereyağı, parmesan ve krema karışımından oluşan sos ile sıkça tercih edilmektedir.
- Tagliatelle : Fettucine’ye benzer şekilde olan fakat biraz daha top şeklinde olan makarna türüdür. Et veya mantar sosları ile daha çok tercih edilir.
- Lasagne: Düz bir katman halinde olan ve aralarına soslar dökülerek katmanlı bir şekilde hazırlanıp fırında pişirilen bir makarna çeşididir.
Orecchiette, Cannelloni, Conchiglie, Pappardelle, Cavatelli, Tonarelli, Rigatoni ve bunun gibi daha birçok makarna çeşitlerine sahip olan İtalya , her birini kendilerine özgü ve has lezzetler ile tatlandırıp servis etmektedirler.
İtalya Makarnaları Neden Ünlü?
İtalyan makarnaları neden ünlü? İtalyan makarnalarının dünya çapında ün kazanmasının birkaç nedeni vardır. Bunlardan bazıları :
- İtalya makarna çeşitliliği bakımından oldukça zengin bir mutfağa sahiptir. Her bölgenin kendine has kendine özgü makarna sunum şekli ve makarna tarifi vardır.
- İtalyan makarnaları çoğunlukla az malzeme ile yapılsa da oldukça başarılı lezzetler ortaya çıkarmaktadır. Kullanılan malzemelerin kalitelerinden dolayı en basit tariflerde bile olağan dışı lezzetler ortaya çıkabilmektedir.
- İtalyan kültüründe makarna, ailenin ve paylaşmanın sembolü olarak görülmektedir. Ailelerin bir araya geldiğinde yenilen makarna yemeğinin birliği ve beraberliği simgelemektedir.
İtalyanlar Makarnayı Nasıl Buldu?
İtalyanlar makarnayı nasıl buldu, makarna İtalya’da nasıl ve ne zaman bulunduğu ile ilgili net bir bilgi olmasa da, tarihçelere göre makarna, İtalya’ya Orta Doğu’daki tüccarlar tarafından gelmiştir. Fakat İtalyanlar getirilen makarnaları kendi zevklerine göre uyarlayarak değişiklikler yapmış ve dünya çapında ün getirmiştir.
Makarna İtalya’da çoğunlukla ana yemek olarak tüketilmekle beraber öğle yemeklerinde veya akşam yemeklerinde başlangıç olarak servis edilmektedir. Bunun yanında salata ve ekmek de zaman zaman eklenebilmektedir. Akşam yemeklerinde aile bireylerinin bir araya gelerek günün yorgunluğunu paylaşması için oldukça önem arz etmektedir. Bu yüzden makarna bu özel anlarda eşlik edilmesi için çokça tercih edilmektedir.
İtalya’nın farklı özelliklerde ürün yetiştirmesi ve kozmopolit bir uygarlığa sahip olması, ürün ve üretim yöntemlerinde de farklılıklar ortaya koymaktadır. Bir taraftan güveç yemekleri göze çarparken diğer taraftan deniz ürünleri ağırlıklı salatalar dikkat çekmektedir. İtalya aynı zamanda kahve kültürünün de başkentlerinden birisidir.
Kapuçino ve espresso başta olmak üzere birçok ülke tarafından bilinen önemli bir imaja sahiptir. İtalya ayrıca bir şarap ülkesidir. Bağcılığa elverişli toprakları Fransa’dan sonra en önemli şarap üreticisi ülkeler sıralamasında yer almasını sağlamıştır. İtalya dondurma üreticisi ülke olarak da bilinir. Özellikle kuzey bölgelerinde yetiştirilen küçükbaş hayvanlardan elde edilen süt; peynir üretiminin yanında dondurma sektörüne de hayat vermektedir.
Ülkede dondurma sade veya farklı tatlı ürünlerle sıkça tüketilmektedir. Günümüzde birçok kaynakta Fransa mutfağının İtalyan Mutfağı desteğiyle ortaya çıkışından bahsedilmektedir. Benzer biçimde sofra kuralları ve uygulamalarının da ilk örneklerinin bu ülkede görüldüğü bilinmektedir. Bu açıdan bakıldığında İtalya’nın Avrupa mutfak kültürünün mimarlarından birisi olduğu da düşünülebilir. İtalya genel ülke mutfakları klasmanında geride kalmış gibi görünse de bilinen odur ki dünya mutfaklarına çok farklı lezzetler ve kavramlar da kazandırmıştır.
Bu bölümde İtalya’nın tarihi, coğrafi özellikleri, mutfak kültürü ve beslenme alışkanlıklarının yanında; sahip olduğu önemli ürün ve üretim özellikleri ile bu mutfağının yemeklerine ilişkin örnek reçeteler sunulmuştur.
Yıllardır dünya çapında makarnaları ile hayranlık uyandıran İtalya, zengin tarif çeşitliliği, basit ama lezzetli olmasıyla mutfak dünyasında bir hayli ilerlemiştir. İtalyanlar için makarna bir yemek kültürü olmasının dışında hayat tarzıdır da diyebiliriz. Bu yüzden, İtalyan makarnaları dünya mutfağında ayrıcalıklı bir konuma sahiptir.